Om een beetje een idee te geven waar ik gedurende de dag op moet letten zal ik hier de regels uitleggen waar ik dagelijks mee te maken heb.

Regels bij Kate:
- Schoenen uitdoen bij de deur. Deze zijn vies door het zand dat vooral bij het industriegebied bij APDK veel rond stuift. Ook in de rest van Mombasa is er veel zand te vinden, doordat ze hier geen voetpaden hebben maar gewoon de berm die bestaat uit zand.
- Vieze schoenen mogen niet mee naar boven. Deze moeten gewassen worden waardoor er vaak schoenen staan te drogen.
- De kamerdeur op slot doen als je weg gaat. Anders komen de meiden ( Nicole en Chantel) op de kamer, want die vinden bijvoorbeeld mijn slippers erg interessant.
- Als we weg gaan dan moet het hek voor het huis achter ons worden afgesloten. Sjajome ( de nanny) is meestal thuis dus die opent en sluit hem voor ons.
- Eddy elke dag knuffelen wanneer je hem weer ziet als je opstaat en als je thuis komt. De meiden gaf ik in het begin een high five, omdat ze nog moesten wennen. Nu komen ze ook een knuffel brengen. Je vraagt dan aan elkaar hoe het gaat, waarop het antwoord meestal fine is.

Regels bij APDK:
- Je groet iedereen met jambo of goodmorning. Hierbij is het in Kenia gebruikelijk om een hand te geven. De medewerkers zijn vrijwilligers gewend dus doen dit niet allemaal. De ‘doktoren' zoals ze zichzelf noemen ( wij noemen ze fysiotherapeuten) geven wel allemaal een hand. Ook hierbij vraag je ‘how are you' waarop er altijd met ‘fine' wordt geantwoord. Dit zit zelfs zo in mijn systeem dat ik in het ziekenhuis ook ‘fine' zei toen de dokter vroeg hoe het met me ging, terwijl ik natuurlijk kwam omdat het niet fine ging.
- De kinderen geef je een high five of een hand. De meeste kleintjes vliegen al naar je toe om je te knuffelen of om opgetild te worden.
- De kleine kinderen mogen alleen in de ward blijven, zoals hun kamer heet. Hier zijn dan ook regelmatig vrijwilligers te vinden.
- Zolang je overlegt met de leraren en medewerkers mag alles. Blijf hierbij vooral lachen en vastberaden kijken wanneer ze twijfelen. Directheid zijn ze niet allemaal gewend, waardoor dit een goede techniek is.

Regels verkeer/ matatu:
- De matatu's roepen waar ze naar toe gaan. Normaal is dat voor mij ferry ferry, dan portreiz portreiz om bij APDK te komen en op de terug weg is het touda touda ipv ferry. Ze zeggen het twee keer zodat je het ‘goed kan horen'. Aangezien de Kenianen erg zacht praten en soms binnensmond vraag ik toch vaak om bevestiging als ik het niet weet. Nu doe ik veel op de automatische piloot.
- Pak de voorste matatu want deze rijdt het snelste weg, omdat die vaak voller is. Deze regel geldt niet altijd, want soms hebben ze de muziek te hard staan waardoor je liever niet in wil stappen.
- Achterin zitten in de matatu is het beste. Hierbij hoef je niet teveel aan de kant als mensen willen uitstappen. Ga niet op de stoel zitten die alleen staat of de stoel ervoor. Je zit hierbij de deur waar mensen dus in en uit gaan. Aangezien de matatu's van binnen erg klein zijn en je je er doorheen moet duwen is dit een erg ondhandige plek waarbij je veel zweet oksels ruikt, tassen tegen je aankrijgt en lichaamsdelen die zich een weg naar buiten willen banen. Zelf moet je ook naar een kant gaan hangen om meer ruimte te creëren of uit stappen.
- Op de achterbank moet je breed gaan zitten. Ze proberen zo veel mogelijk mensen in een matatu te stoppen. Dus 4 op de achterbank ipv 3 vinden ze niet erg. Kenianen zijn wat minder direct dus als je ze niet aankijkt en breed zit komt er geen vierde persoon.
- Check bij nieuwe ritten naar een plek vooraf de prijs. Vooral wanneer je met een grote groep muzungu's (blanke mensen) bent, want ze willen je weleens teveel laten betalen.
- Soms kan er opeens worden gekozen om niet naar de eindbestemming te gaan. ( al 2 keer mee gemaakt). Blijf zitten waar je zit, wordt een beetje boos en geef aan dat je hebt betaald hiervoor. Dan betalen ze een andere matatu om je in te mogen zetten.
- Let niet teveel op de weg. Iedereen haalt elkaar als gekken in, toeteren erg veel naar elkaar en kunnen opeens remmen. Je vast houden aan de stoel voor je is dan ook geen overbodige luxe soms.
- Wanneer je politie zit is dat geen goed teken. Wanneer je nog niet in een matatu zit loop dan een stukje door naar een andere opstartplaats. De matatu's durven niet te stoppen, want de politie is hier niet je beste vriend en delen graag boetes uit. Als je wel in een matatu zit zorg ervoor dat de mensen die niet op een stoel zitten zich een beetje kunnen verbergen anders heb je kans dat iedereen uit moet stappen.
- Houdt je tas goed vast met in en uitstappen. Dit zijn makkelijke beroofmomenten. Geen telefoons in de broekzakken. Pas ook op voor het dak en andere uitstekende dingen. Matatu's zijn ook dé plekken waar je je stoot en schaaft aan dingen.

Overig:
- Verder let een beetje op je tas. Maar dit hoeft niet te overdreven. Iedereen wil hoi zeggen of dat je iets koopt. Gewoon hello of jambo terug zeggen en doorlopen is vaak voldoende.
- Voor het donker thuis zijn of anders een taxi nemen, maar niet de matatu's.
- Wanneer je voor een tuc tuc kiest spreek je vooraf de prijs af. Wanneer de chauffeur zijn prijs noemt biedt jij de helft. Vraag vooraf aan iemand ( het liefst iemand uit de omgeving) wat een normale prijs is. Blank is gelijk aan rijk voor de Kenianen.
- Bij supermarkten wordt je met een detector doormeten of je geen wapens of iets dergelijks bij je hebt. Laat de inhoud van je tas zien. Zeg niet te snel hallo tegen de caissière, deze zijn nog aan het schakelen van klant naar klant of iets dergelijks dus wacht tot hij/ zij iets zegt want anders zijn ze te geconcentreerd en kunnen hier nog niks mee.
- Dokters in ziekenhuizen geef je geen hand. Je zegt gewoon hallo en gaat zitten.
- Wanneer een Keniaan moet plassen dan moet hij. Dit geldt geloof ik vooral voor de wat lagere klassen. Voor de supermarkt waar een klein groen strookje is, is dan ook een prima plek voor sommige mensen. De vrouwen bukken gewoon langs de berm.
- Voor het eten was je je handen, want alle Kenianen eten met hun handen. Met bestek eten kan wel, maar je moet nog steeds je handen hebben gewassen. Bij sommige restaurants krijg je dan ook een bak en een kan met water om je handen te wassen.

Dat waren denk ik de belangrijkste regels waar je je gedurende een dag mee bezig houdt.

liefs